Het heeft best lang geduurd, maar langzamerhand worden steeds vaker delen van de encyclopedie Het Historische Orgel in Nederland via internet aangeboden, een enkele keer de hele serie. Het blijkt, 14 jaar na het verschijnen van de laatste twee delen, nog steeds een collecters item en dat is bijzonder omdat indertijd de serie met 1.500 exemplaren al voor verschijnen was uitverkocht.
Het is nog steeds een plezier om door de 15 delen te bladeren met zijn schat aan informatie over Nederlands orgelerfgoed en de vele kleurrijke foto’s. Maar de tijden veranderen en de belangstelling voor dergelijke boeken taant. Ook de informatie in de boeken veroudert omdat de orgels zelf intussen worden gewijzigd en/of van locatie veranderen. Een plan voor een digitaal vervolg is daarom onontkoombaar.

Database en interface
Dat plan is al voor 2012 bedacht en ontwikkeld, maar pas de laatste jaren begint de uitvoering ervan in beweging te komen. We hebben daar al eerder over geschreven. Een belangrijke eerste stap was het beginnen met de bouw van een interface, nu zo’n vier jaar geleden. Uitgangspunten bij deze interface waren: wat je ziet, kan je wijzigen en andersom en door het gebruik van accounts met bijbehorende bevoegdheden, kan op verschillende niveaus in de database worden gewerkt. Dit biedt perspectief voor digitale samenwerking met deskundigen, die de informatie voor hun werk gebruiken en met liefhebbers die geïnteresseerd zijn in orgels en het leuk vinden aan dit informatieplatform bij te dragen.
Op een onlangs gehouden presentatie voor de KVOK blijkt hier zeker belangstelling voor een dergelijke samenwerking te zijn. Een netwerk van organisten en orgelliefhebbers kunnen zo meewerken aan het actueel houden van kennis en documentatie van Nederlands ‘historische’ orgelbestand.

Polifonia
In april 2024 loopt het Europees digitaal muzikaal erfgoedproject Polifonia af. In de drie jaar dat het project actief was, is in de orgel-pilot gewerkt aan scripts die het mogelijk moesten maken de complete data van de orgelencyclopedie te implementeren in de NIvO-orgeldatabase. Dit is onlangs gebeurd: een echte mijlpaal. Met dank aan Peter van Kranenburg, die namens het Meertens Instituut, de scripts heeft ontwikkeld en aan Mart Steketee, die voor het NIvO de database en interfaces heeft gebouwd en de implementatie heeft uitgevoerd.
Het project ontwikkelt daarnaast een aantal interfacetools waarmee data kunnen worden geanalyseerd en gepresenteerd.

Correctie en actualiseren data NIvO
Op dit moment worden de data van de eerste drie delen (1479-1790; 373 instrumenten) gecorrigeerd en geactualiseerd met financiële steun van het orgelprogramma van de Vrije Universiteit Amsterdam. Natascha Reich en Gerrit Hoving zijn aangetrokken om deze klus samen met Hans Steketee uit te voeren.

SONORA-project (Göteborg, Zweden)
Van 11 tot en met 13 maart 2024 wordt in Göteborg het SONORO-project gepresenteerd. Dit is een digitaal overzicht van het Zweedse historische orgelerfgoed, waaraan de afgelopen twee, drie jaar is gewerkt. Het is een vergelijkbaar project als dat van het NIvO en Hans Fidom (VU) en Hans Steketee (NIvO) krijgen de gelegenheid dit daar te presenteren.

Nieuwe website Stichting NIvO
De oude website van het NIvO gaat vervangen worden door een nieuwe. Deze zal beter aansluiten op en informeren over de website van de database en de mentorapp.

Hans Steketee